Zapewne większości z nas tran kojarzy się z dzieciństwem. Właściwości zdrowotne tranu wynikają z dużej zawartości witamin z grupy A i D, które niezwykle korzystnie wpływają na pracę mózgu, a dodatkowo wzmacniają organizm. Stąd też zwiększone zapotrzebowanie na tran widoczne jest w okresie jesienno-zimowym. Ci najbardziej wytrwali zażywają tran przez cały rok.
Dlaczego tran jest zdrowy?
Właściwości prozdrowotne tranu wynikają też z zawartości unikalnej kompozycji tzw. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (określanych skrótem NNKT). Są to kwasy tłuszczowe z grupy omega-3. W tranie znajdują się też te najważniejsze dla organizmu, czyli kwas eikozapentaenowy (skrót EPA) i dokozaheksaenowy (skrót DHA), a także bardzo popularny kwas omega-6, wspomniana witamina A i D. Substancje te są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, ogromnie znaczenie odgrywają u dzieci w okresie wzrostu. Zazwyczaj już 2 kapsułki tranu spożywane dziennie pokrywają zapotrzebowanie na witaminy. To, dlaczego tran jest zdrowy, wynika też z jego wpływu na wzmocnienie odporności organizmu. Zawarte w nim nienasycone kwasy tłuszczowe ( omega-3 i omega-6) dostarczają naszemu organizmowi budulca, niezbędnego do produkcji tzw. hormonów przeciwzapalnych.
Hormony te usprawniają działanie układu odpornościowego, zaś np. witamina A, odpowiada za uszczelnianie i regenerację błon śluzowych, dzięki czemu utrudnia ona przenikanie do krwiobiegu chorobotwórczych patogenów. Regularne przyjmowanie tranu wpływa na rozwój mózgu (u dzieci) oraz na jego pracę. Tran poprawia ukrwienie mózgu, a także znacznie usprawnia przepływ różnorodnych bodźców nerwowych. Dlatego też tran jest tak ważny w diecie dzieci, ponieważ wpływa na ich prawidłowy rozwój, poprawiając ich pamięć i koncentrację. Właściwości zdrowotne tranu doceniane są tez przez osoby starsze, u których stosuje się go w celu zmniejszenia ryzyka pojawienia się choroby Alzheimera, demencji czy innych chorób neurodegeneracyjnych.
Z czego robi się tran?
Tran to tłuszcz w formie płynnej, który otrzymywany jest ze świeżej wątroby dorsza atlantyckiego. Jednak możliwe jest jego pozyskiwanie również z innych ryb z rodziny dorszowatych. Nazwa tran zastrzeżona jest dla dorszowatych, choć aktualnie na rynku dostępne są też inne oleje- niesłusznie nazywane tranem (np. tran z rekina czy tran z wieloryba), stąd też nie należy mylić oleju z wątroby rekina z tranem.
Kilkadziesiąt lat temu tran był podawany obowiązkowo w szkołach w formie płynnej, przez co też większości osób kojarzy się on nie z dobroczynnym produktem, a z przykrym obowiązkiem. Dziś metody otrzymywania tranu zostały znacznie unowocześnione, a przy okazji zmieniono jego formę. Tran podawany jest jak suplement diety zazwyczaj w postaci żelatynowych kapsułek, które zdecydowane ułatwiają jego spożycie.
Praktycznie nie ma przeciwwskazań, co do przyjmowania tranu. Zaleca się, by tran u dzieci stosować od 4. roku życia. Rynek suplementów zadbał jednak też o to, by móc podawać go i młodszym, stąd dostępne są preparaty, które można serwować maluchom od 6. tygodnia życia.